65 փաստ    նորաձևության մասին

փաստ 1. Նապոլեոն անունը կապված է ոչ միայն պատերազմի հետ, զարմանալի է, բայց  նա նպաստել է նորաձևության նոր ձևի զարգացմանը: Մենք ունենք մեր բաճկոնների թևքերի վրա կոճակներ նրա շնորհիվ, քանի որ հոգնել էր, որ զինվորները սրբում էին իրենց քթերը թևքերին և որոշեց այսիպիսի մի բան անել, որն էլ նորաձևության մեջ մտավ և օգտագործվում է մինչ օրս:

փաստ 2. Նյու Յորքում առաջին պաշտոնական նորաձևության շաբաթը սկսվեց 1943 թ.: Դրա հիմնական նպատակն էր շեղել բոլորի ուշադրությունը ֆրանսիական նորաձևությունից` Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ընթացքում և ճանապարհ հարթել ամերիկյան դիզայներների համար:

փաստ 3. Կան 40 նարաձևության շաբաթներ և 100 պաշտոնական միջոցառումներ: Հինգ առավել նշանավոր նարաձևության շաբաթներ, որոնք անցկացվում են աշխարհի նորաձևության մայրաքաղաքներում` Միլանում, Նյու Յորքում, Բեռլինում, Լոնդոնում և Փարիզում:

փաստ 4. Մինչև 19-րդ դարը դիզայներները իրենց հագուստների հավաքածուն հաճախորդներին ցուցադրելու համար օգտագործում էին փոքրիկ տիկնիկներ: Քանի որ իսկական մոդելներ այդ ժամանակահատվածում գոյություն չունեին:

փաստ 5. Առաջին կեղծ թարթիչները հորինվել են հոլիվուդյան համր ֆիլմի պրոդյուսեր Դեյվիդ Ուորկ Գրիֆիթի կողմից` 1916թ, ով ուզում էր բարձրացնել իր դերասանուհու թարթիչները, նրան ավելի գեղեցիկ դարձնելու համար, որն էլ արեցին բնական մազերով: Մեր օրերում կանայք հաճախ են հոնքերը հաստացնում, քանի որ խիտ հոնքերը շատ նորաձև են: Իսկ դուք գիտե՞ք, որ Վերածննդի դարաշրջանում ընդունված էր սափրել իրենց հոնքերը: Օրինակ դա կհասկանաք, եթե ուշադրի նայեք Մոնա Լիզայի նկարը:

փաստ 6. Մի հետաքրքիր փաստ: Բամբակի գործարանը օգտագործվում է հագուստի համար` գրեթե ավելի քան 7000 տարի: Միայն մեկ հակ բամբակից կարող են ստանալ  215 զույգ ջինս:

փաստ 7. Կարճ մազերը մեր օրերում շատ նորաձև է, սակայն միշտ չէ, որ դա այդպես է եղել: 1800թ.-ից  մինչ 1900թ. կարճ մազերով կանանց համարել են դավաճաններ: Կարճ սանրվածքով կինը անհավատարմության խորհրդանիշն է եղել:

փաստ 8. Եթե դուք հիփ-հոփ նորաձևության ոճի սիրահար եք, ապա սիրահար կլինեք պարկանման տաբատների ևս: Ուստի պետք է իմանաք այդ տաբատների ծագման պատմությունը: Սրանք ծագել են Լոս Անջելեսում` բանտում:  Բանտարկյալներին չէին թույլատրում հագնել գոտիներ, այնպես որ նրանք սովոր էին հագնել լայն տաբատներ, որոնք էլ մտան նորաձևության մեջ և ընդունվեցին մարդկանց կողմից:

փաստ 9. Բոլոր կանայք պետք է շնորհակալություն հայտնեն Մերի Ֆելփսին, ով Նյու Յորքի հասարակության համար ստեղծեց ժամանակակից կրծկալ: Դրանք ստեղծվեցին 1914թ., որոնք նման չեն մեր օրերի կրծկալներին: Դրանք պատրաստված  էին թաշկինակներից:

փաստ 10. Զարմանալի կարող է թվալ, բայց ըստ էության, երբ խոսքը վերաբերվում է նորաձևությանը ավելի շատ տղամարդիկ են գործադիր մակարդակի վրա, քան կանայք: Մեծ նորաձևության տան նախագահները տղամարդիկ են: Չարլզ Տաունսենդը այն տղամարդկանցից մեկն է, ով Allure, Lucky, Vanity Fair, WWD, and Vogue բրենդների սեփականատերն է: Միլլիարդ Դրեքսելը (Millard Drexler) գլխավոր գործադիր տնօրենն է՝ “J. Crew” բրենդի, թեև շատ մարդիկ որպես նախագահ սխալմամբ համարում են Ջենա Լյոնսին:

փաստ 11. Վալենտինո Գարավանին (Valentino Garavani), իտալական նորաձևության դիզայներ, ստեղծեց կարմիր զգեստներ նույնքան հայտնի, ինչպես Կոկո Շանելի փոքրիկ սև զգեստն էր: Նրա կարմիր հագուստը այդքան մեծ ժողովրդականություն վայելեց, որ վաստակեց «Valentino Red» մականունը:

փաստ 12. Դոկ Մարթենսի առաջին զույգ կոշիկը ստեղծվեց հին անվադողերից:

փաստ 13. Գիտե՞ք, թե որն է երկրորդ ամենահին հագուստը կանանց համար: Դա կիսշրջազգեստն է կիսավարտիքից հետո, որը հագել են կանայք և տղամարդիկ:

փաստ 14. Քրիստիան Դիորը շատ եր հավատում էքստրասենսներին, նա անպայման հաճախում եր նրանցից մեկին, որ որոշեր, թե որ որը կլինի ավելի համապատասխան իր նոր հավաքածուի ցուցադրության համար։

փաստ 15. Գաբրիել Շանելը և Էլզա Սկիապարելլին ատում եին միմիանց։

փաստ 16. Միայն 14 նորաձևության տուն ունի հնավուրություն ստեղծել «haute couture» հագուստ։

փաստ 17. Էլզա Սկիապարելլին հորինել է «pret a porter» ոճը։

փաստ 18. Արքայադուստր Դիանան կրում էր միայն ցածր գարշապարով կոշիկներ, քանի որ նա և նրա ամուսինը նույն հասակի էին։

փաստ 19. Մի խուրձ բամբակից կարելի է պատրաստել 215 ջինսե տաբատ։

փաստ 20.1962 թ. Իվ Սեն Լորանը ցուցադրեց առաջին կանացի սմոկինգը։

փաստ 21. 19-րդ դարում սկսվել է հագուստի մեքենայական արտադրությունը, մինջչ այդ կարում էին ձեռքով։

փաստ 22. Հայկական տարազի մեջ գերակշռում են 4 տարերքի գույները, որոնք 14 — րդ դարի հաը փիլիսափա Գրիգոր Տաթևացու վկայությամբ արտահայտում են երկրի սևությունը, ջրի սպիտակությունը, օդի կարմիրը և հրո դեղինը։

փաստ 23. Տոնածիսական հագուստը ունենում է հմայական, պահպանական ֆունկցիա՝ նպատակ ունենալով զերծ պահել կրողին չար ուժերից։

փաստ 24. Թավիշի հայրեինքը համարվում է Իտալիան։ Այն համարվել է թագավորական գործվածք, բայց ժամանակի ընթացքում կորցրեց իր ակտուալությունը։ միաըն 20 — րդ դարում թավիշի հայտնիությունը վերադարձավ ի շնորհի «The Beatles» երաժշտական խմբի։

փաստ 25. Մինչև 1950 — ականների սկզբները ջինսերը համարվում էին ոչ պատշաճ հագուստ։

փաստ 26. Առաջին ջինսերը ինդիգո երանգի են եղել, իսկ ներկումը կատարվել է մոխրով։

փաստ 27. Աշխարհում ամենաշատ ջինսերը արտադրվում են Չինաստանում։

փաստ 28. Ամենա հին ջինսը 120 տարեկան է։ այն հաըտնաբերվել է հանքահորում նախորդ դարի վերջում։

փաստ 29. Ջինսերի հեղինակ Ստրաուսը երբեք ջինսեր չի կրել, քանի որ ջինսերը համարվում էին բանվորական հագուստ։

փաստ 30. Աննա Վինտուրը ինքնուրույն է կազմում «Met Gala» փառատոնի հյուրերի ցանկը։

փաստ 31. Աննա Վինտուրը ամերիկյան «Vogue» ամսագրի գլխավոր խմբագիրն է 1988 թվականից։

փաստ 32. Ջաննի Վերսաչեն Սպանվել է 1997 թվականի հուլիսի 15-ին, Մայամի Բիչում, իր տան աստիճանների վրա, սերիական մարդասպան Էնդրյու Կյունենենի կողմից առանց որևէ ակնհայտ պատճառի:

փաստ 33. Գաբրիել Շանելը իր կարիերան սկսել է որպես գլխարկների մոդելավորող։

փաստ 34. 1909 թ. Գաբրիել Շանելը բացում է գլխարկների սեփական խանութը։

փաստ 35. Գաբրիել Շանելը կանանց նորաձևության մեջ բերեց տվիդը, որն ավանդաբար համարվել է տղամադկանց հագուստի գործվածք։

փաստ 36. 1926 թ. «Vogue» — ում հայտնվեց արաջին փոքրիկ սև զգեստի էսկիզը, որի հեղինակը Գաբրիել Շանելն էր։

փաստ 37. Կարլ Լագերֆելդի կտակել է 3 մլն. եվրո իր Շուպետ անունով կատվին։

փաստ 38. Իվ Սեն Լորանը ստեղծել է «unisex» յուրօրինակ ոճը և կանանց ստիպել կրել տղամարդու հագուստներ։

փաստ 39. «Louis Vuitton» ոչնչացնում է իր չվաճառված պայուսակները։

փաստ 40. Կարլ Լագերֆելդը մահացել է փետրվարի 19 — ին 2019 թ.

փաստ 41. Կանացի բեռմունդները կամ կապրիները առաջացել են 1930 — ական թվականներին՝ Բեռմունդյան կղզիներում: Այդ կղզիներում ապրող կանայք, հոգնելով միապաղաղությունից, որոշում են վերցնել և մի փոքր երկարացնել կանացի շորտերը: Այսպես ստեղծվում են բոլորին հայտնի կապրիները:

փաստ 42. Սմոկինգներ, Այս սև պիջակի անունը ծագել է անգլերեն smoking — ծխել բառից: Ծխող կանայք շատ քիչ էին հանդիպում, իսկ տղամարդիկ էլ, հարգելով նրանց, ծխելու համար գնում էին այլ սենյակ: Որպեսզի նրանց հագուստից չգա ծխախոտի տհաճ հոտը, տղամարդիկ հագնում էին հատուկ պիջակ, որի առանձնահատկությունը այն էր, որ պատրաստված էր ատլասից: Այդ ժամանակ ընդունված էր, որ ծխախոտի մոխիրը պետք է ընկնի առանձ ծխողի միջամտության, իսկ եթե մոխիրը ընկնում էր հատուկ նախատեսված պիջակի վրա, ապա հեշտությամբ մաքրվում էր ատլասե կտորից՝ առանց այն այրելու: Տարիներ անց հնարամիտ կանայք կարողանում են պիջակը դարձնել տղամարդկանց զգեստապահարանի մի մասը:

փաստ 43. Դոկ Մարթենսի առաջին զույգ կոշիկը ստեղծվեց հին անվադողերից:

փաստ 44. Վալենտինո Գարավանին, իտալական նորաձևության դիզայներ, ստեղծեց կարմիր զգեստներ նույնքան հայտնի, ինչպես Կոկո Շանելի փոքրիկ սև զգեստն էր: Նրա կարմիր հագուստը այդքան մեծ ժողովրդականություն վայելեց, որ վաստակեց «Valentino Red» մականունը:

փաստ 45. Երկրորդ ամենահին հագուստը կանանց համար — Դա կիսշրջազգեստն է կիսավարտիքից հետո։

փաստ 46. Բոլոր կանայք պետք է շնորհակալություն հայտնեն Մերի Ֆելփսին, ով Նյու Յորքի հասարակության համար ստեղծեց ժամանակակից կրծկալ: Դրանք ստեղծվեցին 1914թ., որոնք նման չեն մեր օրերի կրծկալներին: Դրանք պատրաստված էին թաշկինակներից:

փաստ 47. Կարճ մազերը մեր օրերում շատ նորաձև է, սակայն միշտ չէ, որ դա այդպես է եղել: 1800թ.-ից մինչ 1900թ. կարճ մազերով կանանց համարել են դավաճաններ: Կարճ սանրվածքով կինը անհավատարմության խորհրդանիշն է եղել:

փաստ 48. Բամբակի գործարանը օգտագործվում է հագուստի համար` գրեթե ավելի քան 7000 տարի:

փաստ 49. Առաջին կեղծ թարթիչները հորինվել են Հոլիվուդյան համր ֆիլմի պրոդյուսեր Դեյվիդ Ուորկ Գրիֆիթի կողմից` 1916թ, ով ուզում էր բարձրացնել իր դերասանուհու թարթիչները, նրան ավելի գեղեցիկ դարձնելու համար, որն էլ արեցին բնական մազերով:

փաստ 50. Կան 40 նարաձևության շաբաթներ և 100 պաշտոնական միջոցառումներ: Հինգ առավել նշանավոր նարաձևության շաբաթներ, որոնք անցկացվում են աշխարհի նորաձևության մայրաքաղաքներում` Միլանում, Նյու Յորքում, Բեռլինում, Լոնդոնում և Փարիզում:

փաստ 51. Նյու Յորքում առաջին պաշտոնական նորաձևության շաբաթը սկսվեց 1943 թ.: Դրա հիմնական նպատակն էր շեղել բոլորի ուշադրությունը ֆրանսիական նորաձևությունից` Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ընթացքում և ճանապարհ հարթել ամերիկյան դիզայներների համար:

փաստ 52. Ներկայումս նորաձևության ցուցադրությունների կազմակերպման համար ծախսվում են մեծ գումարներ: Սակայն 16-րդ դարում դիզայներները աշխատում էին իրենց ծախսերը նվազեցնել որքան հնարավոր է:

փաստ 53. Էլզա Սկիապարելլին միավորում էր արվեստը և նորաձևությունը։

փաստ 54. Էլզա Սկիապարելլին միշտ հիանում եր Սալվադոր Դալիի ստեծագործություններով։

փաստ 55. «Vogue» ամսագրի առաջին համարը դուրս է ելեկլ Ամերիկայում 1892 թ

փաստ 56. 1920 թ. դուրս է եկել առաջին Ֆրանսիական «Vogue» — ի համարը։

փաստ 57. «Burda» ամսագրի առաջին համարը դուրս է ելեկլ «Favorit» անվանմանբ, հետագայում ամսագրի անունը փոխվել է և դարձել «Burda» moden։

փաստ 58. Հնդկական ազգային հագուստ է սարին, որն իրենից ներկայացնում է 4,5 — 9 մ. երկարության և 1,5 մ. լայնության կտոր, որը հատուկ ձևով փաթաթվում է մարմնին։

փաստ 59. Ամենաբարձր վարձատրվող մոդելը Քենդալ Ջեններն։

փաստ 60. Ռեգլան թև — սկզբում ռեգլան թևը օգտագործում էին միայն սպորտային և զինվորական հագուստի մոդելավորման ժամանակ, իսկ հիմա այդ ձևածքի թևերով կարում են շքեղ հագուստներ, բլուզներ, բաճկոններ և այլն։ Ռեգլան թևի անունը առաջացել է «Բարոն Ռեգլանի» անունից, որը ուսի վնասվածքի պատճառով կրում էր հատուկ ձևածքի հագուստ։

փաստ 61. Գաբրիել Շանելը ի սկզբանե երգչուհի էր և կաբարեի պարուհի։

փաստ 62. Հասկացություններ «վինտաժ» և «ռետրո» — Խոսելով նորաձևության մասին` մեզնից քչերն են տարբերություն դնում «ռետրո» և «վինտաժ» հասկացությունների մեջ: Սակայն նորաձևության գիտակները ասում են, որ վինտաժին վերաբերվող իրերը կապված են 20-րդ դարի 60-ական թվականների հետ, իսկ ռետրո ոճը առաջացել է ավելի ուշ:

փաստ 63. Գաբրիել Շանելի համար N°5 բույրը ստեղծվել է մայիսի 5-ին 1921 թ.։

փաստ 64. Թևքերի մասում գտնվող կոճակներ — Դուք երբևէ մտածե՞լ եք, թե ինչի համար են հագուստի թևքերի վրա գտվող կոճակները: Պարզվում է այդ կոճակների հեղինակը եղել է Նապալեոն Բոնապարտը: Նա կարգադրել էր, որ այդ կոճակները կարեն զինվորական համազգեստների թևքերին: Դրա շնորհիվ իր հրամանատարության տակ գտնվող զինվորները դադարեցին համազգեստի թևքերը օգտագործել դեմքը սրբելու համար:

փաստ 65. Մինչև 19-րդ դարը դիզայներնները իրենց հագուստների հավաքածուն հաճախորդներին ցուցադրելու համար օգտագործում էին փոքրիկ տիկնիկներ: Քանի որ իսկական մոդելներ այդ ժամանակահատվածում գոյություն չունեին: