Քննություն հայոց պատմություն

1870ականներին թուրքական տիրապետութան տակ գտնվող ժողովուրդները ոտքի են կանգնում անկախություն ձեռք բերելու համար։ Այդ ժամանակ թուրքական կայսրության կազմում էին բալկանյան թերակզու մեծ մասը կազմող մի շարք իշխանություններ, որոնք անկախության էին ձկտում։ Այդ ապստամբությունները Ռուսաստանում առաջացրին սլավոն եղբայրներին օգնելու կարգախոսով լայն շարժում։ Ռուսական ցար Ալեքսանդր 2ը Ռումինիայի հետ պայմանագիր կնքեց և ապահովելով նրա դաշինքը, նույն օրը 1887թ․ Ապրիլի 12ին ստորագրեց պատերազմ սկսելու մանիֆեստը։ Պատերազմը տևեց 10 ամիս։ Ռազմական գործողություններն անցնում էին Բալկանյան և Կովկասյան ռազմաճակատներում։ Շիպկայի և Պալևնաի համար մղված մարտերում ռուսները վճռական հաղթանակ տարան։ 1877թ․ Ապրիլի 12ին Կովկասյան ռազմաճակատում ռուսական զորքերը հառձակման անցան 3 ուղղություններով։ 

Երևանյան ջոկատը հայազգի գեներալ Արշակ Տեր-Ղուկասովի հրամանատարությամբ , ապրիլին գրավում է Բայազետն ու Ալաշկետը։

Մեծ էր պատերազմին մասնակող հայ զորավարների թիվը։ 7 գեներալ և ավելի քան 500 բարձրաստիճան սպա։  1878թ․ հունվարի սզբներին ռուսներն առանց մարտեի գրավեցին Ադրիանապոլիսը և մտան կ․ Պոլիս։

Ընդամենը 12կմ․ գտնվող Սան Ստեֆանո ավանը, որտեղ էլ հունվարի 19ին կնքվեց զինադադար։

Հայերը XX դարի սկիզբին

Ցարիզմի հայահալած քաղաքականությունը

Սկսած XIX դարի վերջերից, ցարիզմը ուժեղացրեց հայահալած քաղաքականությւոնը։ Պարբերաբար փակվում էին հայկական դպրոցները, սահմանափակվում էր բարեգործական ու հրատարակչական ընկերությունների գործունեությունը, հետապնդվում ու հալածվում էին հայ մտավորականները, արևմտահյության ազատագրման համար մարտնչող ազատամարտիկները, անցկացվում էր խիստ գրաքննադատություն և այլն։ Բացի այդ դարավերջից Անդրկովկաս ներգաղթաց տարագիրները տեղում հողակտոր և գրանցում չէին ստանում, թափառում էին տարածաշրջանի քաղաքներում ու գյուղերում։ Դարագլխից ցարական ինքնակալության հայահալած քաղաքականության ամենացայտուն դրսևորումը եղավ Նիկոլար II-ի կողմից հաստատվախ 1903թ․ հունիսի 12-ի օրենքը։ Հայ եկեղեցու կալավածքների ու գույքի հարքունիս բռնագրավման մասին։ Նրանք ցանկանում էին զրկել հայ եկեղեցին իր եկամուտի աղբյուրներից։ Այդ քայլը հարված էր ոչ միայն հայ եկեղեցուն, այև՝ հայկական դպրոցներին ու մշակույթին։ Հ․Հ․ Դաշնակցությւոն և Հնչակյան կուսակցությունների ղեկավարության պայքարի ելան իր իրավունքների պաշտպանության համար։ Տեղի ունեցան հակացարական միտինգներ ու ցույցեր։ 1905թ․-ի օգոստոսի 1-ի հրամանագրով չեղյալ համարեց 1903թ․-ի հունիսի 12-ի օրենքը։

1901թ․-ի Առաքելոց վանքի կռվը

Սուլթանակն ռեժիմի դեմ հայ ժողովրդի ազատագրական պայքարը հիմնականում շարունակվում էր դրսեվորվել հայդուկային-պարտիզանական կռիվներ ձևով։ Աղբյուր Սերոբի մահից հետո Անդրանիկը նած պատժում է Սերոբին դավադրաբար սպանած քուրդ ավազակապետ Բշարե Խալիլին, այնուհետև 1901թ․-ի նոյեմբեր ամսին, իր մի քանի տասնյակ հայդուկներով Սասունի լեռներից իջնում է Մշո դաշտը և խիզախ մարտեր մղում Մուշի Առաքելոց վանքի շրջակայքում։ Հայ ազատամարտիկները, ամրանալով վանքում, շուրջ մեկ ամիս հմտորեն պաշտպանվում են, իսկ հետո, մի ձյունածածկ գիշեր, քողարկվելով սպիտակ սավաններով, ճեղքում են թշնամական օղակը ու աննկատ հեռանում վանքից։

1904թ․ Սսունի ապստամբությունը

Դարասկզբի արևմտահայ ազադագրական ոգորումների բարձրակետը եղավ 1904թ․ Սասունի աբստամբությունը։ 1902թ․-ին թուրքական կառավարությւոնն սկսեց սասունում զորանոցներ կառուցել, որը և հանդիպեց բնակչության դիմադրությանը։ Թուրքական իշխանությունները, անհանգստացած հայերի դիմադրությունից սկսեց լուրջ նախապատրաստվել լուրջ պատժիչ ռամական գորխողությւոնների։ Արդեն 1904թ․-ի հունվարից Սսունը պաշարված էր։ Աբստամբության հենակետ դարձան Գելիեգուզան, Շենիկ, Իշխնձոր, Տալվորիկ և այլ բնակավայրեր։ Այս ապստամբությւոնը հայ քաղաքական կուսակցությունների կողմից լավ նախապատրաստված չլինելու պատճառով, ի սկզբանե կրեց ինքնապաշտպանական բնույթ ու պարտվեց։ Հայ մարտիկները կարողացան մի քանի ամիս դիմագրավել թշնամուն և հարկադրված, մարտեր մղելով նահանջում են դեպի Վան։

Արևելյան Հայաստանը ռուսական 1-ին հեղափոխության տարիներին

XX դարի սկզբին Արևելյան Հայաստանի հասարակաակն-քաղաքական կյանքը նշանավորվեց խոշոր իրադարձություններով։ Ամենից առաջ 1905-1907թթ․, տեղի ունեցավ համառուսաստանյան առաջին հեղափոխությունը։ Այն ուներ ժողովրդավարական բովանդակություն և ուղված էր ինքնակալական համակարգի դեմ։ Հեղափոխության հիմնախնդիրներն էին ցարիզմի տապալումը, դեմոկրատական հանրապետության հաստատումը, ագրարային և ազգային հարցերի լուծումը։ Հեղափոխությունը սկսվեց 1905թ․ հունվարի 9-ին Պետերբուրգում տեղի ունեցած իրադարձություններով, երբ ցարի հրամանով գնդակոծվեց ժողովրդի խաղաղ ցույցը։ Սկսվեցին զանգվածային գործադուլներ։ Հեղափոխական շարժումների մեջ ներգրավվեցին նաև հայ ազգային Հնչակյան և Դաշնակցություն կուսակցությւոները։ Հեղափոխության ալիքը հասավ նաև Անդրկովկաս ու Հայաստան։ Արևելյան Հայաստանում տեղի ունեցան բանվորական գործադուլներ, ազգային բնույթի շարժումներ։ Սակայն, ընդհանուր առմամբ հեղափոխական ելույթները թյույլ էին արտահայտվել։ Դա բացատրվում էր նրանով, որ, մի կողմից բանվորությունը Հայաստանում շատ փոքրաթիվ էր, Մյուս կողմից հեղափոխության վերելքի շրջանում հայ ժողովրդի ուշադրությունը բևեռվեց հայ-թաթարական (ադրբեջանական) արյունոտ ընդհարումների վրա։

Հայ-թաթարական ընդհարումներ

1905-1906թթ․ ընթացքում Անդրկովկասի մի շարք քաղաքներում ու շրջաններում ՝ Բաքվում, Շուշիում, Զանգեզուրում, Երվանում, Նախիջևանում, Ելիզավետապոլում, Թիֆլիզում ունեցան արյունալի ընթարումներ հայերի ու ադրբեջանցիների միջև, որոնց հետևանքով սպանվեցին հազարավոր մարդիկ, կրակի ճարակ դարձան ամբողջական թաղամասեր և այլն։ Այդ ընդհարումներից ավելի շատ տուժվեցին հայերը, որովհետև նախահարձակման կողմը հակարակորդն էր, և ընդհարման օջախը սկիզբ էր առնում Բաքվից։ Այդ նախաձեռնեղները ադրբեջանական ազգայնական ու կրոնական մոլեռանդ զանգվածներն էին։ Հայ-ադրբեջանական ջարդերի հրահրման գործում ոչ պակաս դեր խաղացին ցարական իշխանությունների ներկայացուցիչները։ Դրանցից մեկը Բաքվի նահանգապետ իշխան Նակաշիձեն էր։ Ինքնապաշտպանական մարտերում աչքի ընկան Նիկոլ Դուլմանը, Վարդանը, Համազասպը, Դրոն, Փարամազը, Քեռին, Սեբաստացի Մուրադը, Արմեն Գարոն, Սև քարեցի Սաքոն և շատ ուրիշներ։

1908թ․ երիտթուրքական հեղափոխությունը

1905-1907թթ․ ռուսաստանյան առաջին հեղափոխությունը որոշ առձագանք գտավ Արևելքի երկրներում և այդ թվում Թուրքիայում։ Ավելի ուժեղցացավ ընդիմությունը սուլթանական բռնապետության դեմ։ Աբդուլհամիդյան վարչակարգից դժգոհ էին և ազգային փոքրամասնությունները և նաև թուրք հասարակակն-քաղաքական առանձին շրջաններ, ու առաջին հերթին, երիտասարդ թուրքերի Միություն և առաջադիմություն կուսակցությւոնը, որը սկզբնավորվել է 1889թ․ Ահմեդ Ռիզաբեի գլխավորությամբ։ Հենց այս կուսակցությունն էլ իրականացրեց 1908թ․-ի պետական հեղաշրջումը։ Շարժվան կենտրոն դարձավ Սլոնիկը, իսկ շարժիչ ուժըէ ուրքական բանակը։ Երկիրը հրչակվեց սահմանադրական միապետություն, հրավիրվեց մեջլիս, որտեղ հայերը ստացան տասը տեղ։ Հայտարարվեց <<Հյուրեթ>>։ Հայ ֆիդայինները իջան լեռներից։ Երկրում մտցվեց զորակոչի պարտականություն անկախ ազգային ու կրոնական պարտականությւոնից։ Խոստացվեցին ագրարային բարեփոխումներ։

 

Test

1.Fill in the gaps choosing the correct adjectives(0.1*10). Լրացրեք բաց թողնված տեղերը ընտրելովհամապատասխան ածականները(0,1*10)

1. Your English is much better than mine. (better/ best)

2. We′ve have had much more rain this year than last year. (more, most)

3. The place that gets the most rain in the world is a mountain in Hawaii. (more/most) 4. This is harder than I thought. (harder/hardest)

5. I don’t know much, but she knows even less than I do. (less/least)

6. ”How is your headache?” It’s getting worse (worse/worst)

7. He is the oldest in the class.(old/the oldest)

8. I’m the worst tennis player in the world.(worse/worst)

9. ”I’ll get you an aspirin. That’ll make you feel. better(better/best)

10. People say that Rolls-Royce cars are the the best in the world.(better/best)

2. Match the beginnings and the ends(0.2*5). Համապատասխանեցնել(0.2*5)

Beginnings and Ends

1.Buy the cat food here

a) She’ll be ok.

2.Don’t give her your keys

b) On May 12

3.She’ll be fourteen

c)She’ll only lose them

4.How is Jane?

d) about it

5.She’ll forget

e) it’ll be cheaper

1.She’ll be fourteen on May 12. (3-b)

2.Don’t give her your keys she’ll only lose them. (2-c)

3. Buy the cat food here it’ll be cheaper. (1-e)

4.How is Jane? She’ll be ok. (4-a)

5.She’ll forget about it. (5-d)

3.Put the verbs in the correct tense form.(0.2*5) Գրել բայերը ճիշտ ժամանակաձեւով(0.2*5)

 1. Susanna often gets (to get) to school late.

– That’s because she walks (to walk) slowly.

2. She – was working (to work) hard in Mrs. Potter’s garden yesterday.

3. Ann has already passed( to pass) her exams.

4. Our team lost  ( to lose) match last week.

5. Kate, what are you doing (to do) now?

4.Fill in the missing words in the text(0.2*5) Լրացնել տեքստում բաց թողած բառերը: (0.2*5)

This is Tracy’s camera. Tracy For the Daily Mirror. Today she’s waiting for the Prince of Wales in a street next to Paddington Station. The Prince of Wales wanted to at the station at twelve o’clock. But it is a day and his train from Cardi is . At last he arrives. Some people get out their………… binoculars. But his car doesn’t come round the corner. It goes

straight ahead. Tracy is………… move in the………………. crowd. She can hardly. Too late! Tracy isn’t able to take a photo of him.

Foggy, ahead, late, move, arrive, corner, stuck, binoculars, work, crowd

5.Put the verbs in the past continuous or

simple past. (0,25*8) Բայերը տեղադրել անցյալ շարունակական կամ անցյալ անորոշժամանակաձեւով: (0.25*8)

1. When the Black Knight (to ride) rode out his castle, Arthur was waiting (to wait) outside.

2. Arthur was fighting (to fight) the Black Knight when his sword broke (to be break).

3.The Black Knight was winning (to win) when Merlin ( to appear) was appeared and (to save) saved Arthur.

4. While the Black Knight was sleeping (to sleep) Arthur and Merlin went (to go) to fairy country. 5. The sun was shining (to shine) when they arrived (to arrive) at the lake.

6. Arthur was starting (to stand) near the lake when a hand came out (to come) up out of the water.

7. When Arthur and Merlin was came back (to come) back, the Black Knight was sleeping (to sleep) on the ground.

8. When Arthur was dying (to die), he was asked (to ask) a friend to throw Excalibur back into the lake.

Adjectives

Irregular adjectives

Good – better – the best

Bad – worse – the worst

Many – more- the most

Old -elder- the eldest

Little – less- the least

Near – nearer – the next

Far – further – the furthest

Write the comparative and superlative of the adjectives

Beautiful – more beautiful – the most beautiful

Good – better – the best

Smart – smarter – the smartest

Clever – more clever – the most clever

Happy – happier- the happiest

Bad – worse – the worst

Many – more – the most

Charming – more charming – the most charming

Strong – stronger – the strongest

Little – less – the least

Art

Literature – գրականություն

Painting – նկարչություն

Music – երաժշտություն

Cinematography – կինոմատոգրաֆիա

Photogaphy – լուսանկարչություն

Dancing – պար

Architecture – ճարտարապետություն

Animation – անիմացիա

Fashion – նորաձևություն

Body art – մարմնի արվեստ

Cooking – խոհարարություն

Design – դիզայն

Pottering – կավագործություն

Wood making – փայտագործություն

 

Present simple #2

Daily routine

1.To come back home – տուն վերադառնալ

2.To have lunch – երկրորդ անգամ հաց ուտել

3.To have dinner – ճաշել

4.To have supper – ընթրել

5.To have go in sport – սպորտով զբաղվել

6.To read a book – գիրք կարդալ

7.To do homework – տնային աշխատանք կատարել

8.To go for a walk – գնալ զբոսնելու

9.To go to bed – գնալ քնելու

Sentences

1.I come home every day.

Do I come home every day?

I don’t come home every day.

2.You have lunch every morning.

Do you have lunch every day?

You don’t have lunch every day.

3.I often go to walk with my sister.

Do I often go to walk with my sister?

I don’t often go to walk with my sister.

4.You usually go in for sport after school.

Do you usually go in for sport after school?

I don’t usually go in for sport after school.

5.Sarah never reads a book.

Do Sarah read a book?

Sarah don’t read a book.

6.I go to the bed in 9 o’clock every day.

7.She every time does her homework.

8.We always have supper with best friends.

9.I sometimes have a dinner with my family.

 

Present simple

Morning routine – առավոտյան ռեժիմ

1.Wake up – արթնանալ

2.To take a shower – ցնցուղ ընդունել

3.To have breakfast – նախաճաշել

4.To drink a cup of coffee/tea – խմել մեկ բաժակ սուրճ կամ թեյ

5.To go to college + to do lessons – գնալ քոլեջդաս անել

6.To brush teeth – ատամները լվանալ

7.To do morning exercise – կատարել առավոտյան նախավարժանքներ

8.To get dressed – հագնվել

9.To wash face and hands – լվանալ դեմքը և ձեռքերը

10.To clean the room – սենյակը հավաքել

11.To make the bed – անկողինը ծածկել

12.To collect the bag – պայուսակը հավագել

13.To check the phone – հեռախոսը ստուգել

14.To comb hair – մազերը սանրել

15.To leave the house – տունը լքել

Հուշող բառեր – often, usually, always, every, never

Sentences 

1.I collect the bag every day

Do I collect the bag every day?

I don’t collect the bag every day.

2.You often leave the house.

Do you often leave the house at 8 o’clock?

You don’t often leave the house at 8 o’clock.

3.She always combs her hair.

Does she always comb her hair?

She doesn’t always comb her hair.

4.I usually go to school.

Do I usually go to school?

I don’t usually go to school.

5. I sometimes clean my room.

Do I sometimes clean my room?

I don’t sometimes clean my room.

6.Felix wakes up every morning.

7.She sometimes takes a shower.

8.Yujin always gets dressed.

9.Rebecca often drink a cup of coffee.

10.Tomas usually leave the house.

Exercises

DECIDE WHETHER THESE NOUNS ARE COUNTABLE (C) OR UNCOUNTABLE (U)

1.The children are playing in the garden. (C)

2 .I don’t like milk. (U)

3.I prefer tea. (U)

4. Scientists say that the environment is threatened by pollution. (C)

5. My mother uses butter to prepare cakes. (U)

6. There are a lot of windows in our classroom. (C)

7. We need some glue to fix this vase. (U)

8.The waiters in this restaurant. (C)

9.My father drinks two big glasses of water every morning. (C)

10.The bread my mother prepares is delicious. (U)

11. Drivers must be careful; the road is slippery. (C)

12. Some policemen are organizing road traffic to avoid any accidents. (C)

13. I bought three bottles of mineral water for our picnic. (C)

14. I’d like some juice please. (U)

15. Successful candidates will join the camp later this year. (C)

16. A rise in oil prices is inevitable since there is more and more world demand for energy. (U)

17. The exercises on this website are interesting. (C)

18.Dehydrated babies must drink a lot of water. (U)

19. Adult illiterates learn through a special government program. (C)

20. I met some nice people when I was walking along the beach. (C)

MANY, MUCH, A/AN, SOME AND ANY

Ex.1 Insert many or much

1.There is much fruit in the basket.

2. There is much money in my purse.

3. There are letters many in the letter-box.

4. There is much work for you today.

5. There is much information in this book.

6.There are many sentences in this exercise.

7. There are many mistakes in your dictation.

8. There is too much homework for today.

9. There are many fashionable dresses in this shop.

10. There is too much noise in the classroom.

 

Ex.2 Insert a/an or some

1.There is a bird in the cage.

2. There is some water in the jug.

3. There are some sandwiches on the tray.

4 There is a some money in his pocket.

5.There is some sugar in the bowl.

6. Mathematics is an important subject.

7. There is a bank in this sreet.

8.There are some newspapers in my bag

9. There is some wine in the bottle.

10. There are some maps on the walls.

11. Some students are quite intelligent.